Dwerghamsters zijn Granivoren

• Geplaatst op 4 Juli 2021
• Door Marika Stoevelaar
• Geplaatst in dwerghamster, Voeding
• 0

De dwerghamster is een geval apart, lange tijd waren we in de veronderstelling dat het een omnivoor (alles eter) is, maar dat blijkt onjuist te zijn. Wij mensen zijn bijvoorbeeld echte omnivoren, wij eten van alles! Maar een dwerghamster eet eigenlijk voor 90% zaden en maar een heel klein deel van zijn dieet bestaat uit planten en dierlijke eiwitten. Omdat het grootste deel van het dieet van een dwerghamster uit zaden bestaat, behoort hij tot de "granivoren" (zaadetend).

Onderzoek naar dwerghamsters in het wild

Er zijn verschillende expedities geweest waarbij onderzoekers hebben gekeken naar de leefwijze van dwerghamsters in het wild. De voeding werd hierbij ook onder de loep genomen. De wetenschappers hebben een bepaalde tijd 's nachts dwerghamsters gevangen en gekeken naar wat er in de wangzakken aanwezig was. Hieruit kon een goede conclusie getrokken worden als het gaat om het dieet van de dwerghamsters.

De wetenschappers ontdekten bijvoorbeeld dat Vingerkruid zaden bij de Russische Dwerghamster samen met havergras zaden op nummer één stonden! De favoriet van de Roborovski Dwerghamster zijn de zaden van zandsteenkruid en de erwtenstruik. De wangzakken waren keer op keer voor het grootste gedeelte gevuld met zaden van maar liefst meer dan 51 plantensoorten. Een heel klein deel van de wangzakinhoud bestond uit plantendelen en insecten.

Granivoren kunnen plantendelen minder goed verteren dan herbivoren

De dwerghamster heeft als granivoor een kleine blindedarm, waardoor hij ruwe vezels minder goed kan verteren. Dat betekend dat hij minder goed voedingsstoffen uit vezels kan halen. Het dier heeft voornamelijk zaden nodig om zijn voedingsstoffen binnen te krijgen, want uit planten (vezels) gaat dat heel moeilijk. In die zin zijn dwerghamsters meer te vergelijken met zaadetende vogels dan met konijnen (herbivoor). Het konijn is een echte planteneter en heeft daar ook de juiste uitrustig voor, namelijk een zeer grote blindedarm om alle ruwvezels optimaal te verteren en daar zijn voedingsstoffen uit te halen. 

Wist je dat?
De dwerghamster twee magen heeft? De voormaag en de hoofd- of kliermaag. In de voormaag wordt het voedsel voor verteerd en daarna in de andere maag volledig verteerd.

Toch zijn de dieren niet kansloos als het gaat om het verteren van vezels! De voormaag van de dwerghamster bevat namelijk micro-organismen van het herkauwertype die hem helpen cellulose van vezels te veteren. De kleine blindedarm wordt hierdoor gecompenseerd met een extra maag die het voorwerk doet. In de voormaag start dus eigenlijk de voorvertering van vezels, waarna de voedselbrij zijn weg vervolgt naar de kiemmaag waar de normale vertering start.

Dierlijke eiwitten

De dwerghamster heeft een hoge stofwisseling, dat betekend dat hij veel energie verbruikt en dus ook veel energie uit zijn voeding moet halen. Zaden geven alle voedingsstoffen die het dier nodig heeft, maar toch pikt hij her en der ook een insect of slak mee als hij deze tegenkomt. Wetenschappers zeggen weleens dat het een "opportunistische jager" is. Dat betekend dat een dwerghamster niet bewust op pad gaat om op zoek te gaan naar insecten, maar deze alleen opeet als hij ze toevallig tegenkomt. 

Vooral jonge, drachtige en zogende dieren hebben een grotere behoefte aan dierlijke eiwitten. In veel goede voedingsmixen zitten daarom ook dierlijke eiwitten verwerkt.

Verschil tussen granivoor en herbivoor

Het grootste verschil tussen deze twee groepen is natuurlijk het soort voedsel dat ze eten. De granivoor eet met name zaden en de herbivoor eet met name planten. Het grootste verschil qua anatomie is de blinde darm die het grote verschil maakt tussen deze twee groepen. Het spijsverteringskanaal van de herbivoor is erop gemaakt om zoveel mogelijk voedingsstoffen uit de planten te krijgen, dit zou de granivoor nooit lukken. Omgekeerd kan een herbivoor niet overleven op een granen en zaden dieet. 

Coprofagie hebben de granivoren en herbivoren gemeen

Ze hebben beide toch iets gemeen! Beide groepen eten namelijk hun "nachtkeuteltjes" op. Dit noemen we "Coprofagie" (het eten van eigen ontlasting). De dieren doen dit vooral om plantaardige voedingsstoffen op te nemen uit de verteerde voeding. Plantaardige voeding (vezels) is zo lastig verteerbaar dat het proces nogmaals herhaald moet worden om ook echt alle voedingsstoffen eruit te krijgen. Je hoeft dus niet gek op te kijken als je ziet dat je dwerghamster of konijn poepjes eet!